Egzamin czeladniczy składa się z dwóch etapów: etapu praktycznego i etapu teoretycznego (część pisemna i ustna).

Etap praktyczny polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności praktyczne. Etap ten przeprowadzany jest w zakładach rzemieślniczych u członka komisji egzaminacyjnej i trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 24 godziny łącznie w ciągu trzech dni.

Etap teoretyczny składa się z części pisemnej i z części ustnej.

Etap pisemny polega na rozwiązaniu testu jednokrotnego wyboru. Kandydat na czeladnika samodzielnie udziela odpowiedzi z zakresu następujących tematów:

• rachunkowość zawodowa
• dokumentacja działalności gospodarczej
• rysunek zawodowy
• przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
• podstawowe zasady ochrony środowiska
• podstawowe przepisy prawa pracy
• podstawowa problematyka z zakresu podejmowania działalności gospodarczej i zarządzania przedsiębiorstwem

Czas trwania części pisemnej egzaminu nie może być krótszy niż 45 minut i dłuższy niż 210 minut.

Zdający odpowiada na siedem pytań z każdego tematu egzaminu, zawartych w arkuszu egzaminacyjnym przygotowanym przez izbę rzemieślniczą. Każde pytanie zawiera trzy propozycje odpowiedzi.

Etap ustny egzaminu czeladniczego polega na samodzielnym udzielaniu odpowiedzi na pytania z zakresu następujących tematów:

• technologia
• maszynoznawstwo
• materiałoznawstwo

Czas trwania części ustnej etapu teoretycznego nie może być dłuższy niż 30 minut. W części ustnej zdający losuje jeden zestaw zawierający po trzy pytania z zakresu każdego tematu egzaminu. Na zapoznanie się z treścią pytań zdający ma około 10 minut, których nie wlicza się do czasu trwania części ustnej etapu teoretycznego egzaminu.

Ocenę końcową egzaminu ustala się na podstawie ocen wystawionych z obu etapów egzaminu. Kandydat zdał egzamin jeżeli z  etapu praktycznego i etapu teoretycznego egzaminu uzyskał  co najmniej oceny dostateczne.

Zakończenie egzaminu następuje w dniu ogłoszenia wyników egzaminu przez przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego. Informacje o wynikach egzaminów są dostępne w formie papierowej w biurze izby i w przypadku uczniów III klasy branżowej szkoły I stopnia w formie elektronicznej na stronie internetowej izby rzemieślniczej.

Osoby, które nie zdały egzaminu mają prawo przystąpić do egzaminu poprawkowego obejmującego tylko ten temat lub tematy albo zadania z których otrzymał ocenę niedostateczną. Egzamin poprawkowy przeprowadza się nie wcześniej niż miesiąc od dnia ogłoszenia wyników końcowych egzaminu.

W trakcie egzaminu zabronione jest korzystanie z elektronicznych urządzeń do komunikacji (m.in. telefony komórkowe) oraz prowadzenie rozmów.